Η αρχόντισσα της Μακεδονίας
Από τις ομορφότερες πόλεις της βόρειας Ελλάδας, πλαισιωμένη από τα επιβλητικά βουνά Γράμμο και Βίτσι, η φημισμένη πόλη των γουναράδων, αντικατοπτρίζεται αιώνες τώρα στα ασάλευτα νερά της λίμνης Ορεστιάδας. Χτισμένη αμφιθεατρικά, πάνω σε μια στενή χερσόνησο, ξελογιάζει τους επισκέπτες με τα αστείρευτα κάλλη της, την αρχοντιά και τη γαλήνια αύρα της.

Κάντε το γύρο της λίμνης
Ο καλύτερος τρόπος για να αποκτήσετε μια «σφαιρική» εικόνα της πόλης είναι κάνοντας το μικρό γύρο της λίμνης, ξεκινώντας από τη νότια παραλία και καταλήγοντας στη βόρεια. Χαλάρωση και ηρεμία είναι τα πρώτα συναισθήματα που σας κατακλύζουν, καθώς περιδιαβαίνετε το στενό παραλίμνιο δρόμο. Πυκνές οξιές και θεόρατα πλατάνια οριοθετούν τη διαδρομή, δημιουργώντας ένα σχεδόν απόκοσμο σκηνικό. Πυκνά παρόχθια δάση προστατεύουν στοργικά τους φτερωτούς τους ενοίκους. Η Ορεστιάδα αγκαλιάζει μια σημαντική ορνιθοπανίδα, με περισσότερα από 200 είδη, πολλά από τα οποία είναι σπάνια και επαπειλούμενα. Ντόπιοι ψαράδες στα καστοριανά «καράβια» τους, τις πλάβες, συναγωνίζονται σε μαεστρία τα υδρόβια πουλιά με έπαθλο κάθε λογής λιμνόψαρα.
Στο σεργιάνι σας επιβάλλεται μια στάση στο Σπήλαιο του Δράκου με τις επτά υπόγειες λίμνες και τις δέκα αίθουσες που φέρουν εντυπωσιακό σταλακτιτικό διάκοσμο.
Αν θέλετε να θαυμάσετε την πόλη από ψηλά, ακολουθήστε την καταπράσινη διαδρομή που οδηγεί στο εκκλησάκι του Προφήτη Ηλία ή συνεχίστε ακόμη ψηλότερα μέχρι το ύψωμα του Αγίου Αθανασίου.

Περιηγηθείτε στις αρχοντο-γειτονιές
Σε κοντινή απόσταση από τη λίμνη, η παλιά συνοικία Ντολτσό, από τις πιο γραφικές γειτονιές της πόλης, θα σας μαγέψει με τα μεγαλοπρεπή αρχοντικά του 17ου και 18ου αι. τα οποία στέκουν αδιάψευστοι μάρτυρες μιας οικονομίας που «άνθισε» χάρη στην κατεργασία και το εμπόριο της γούνας. Πολλά από αυτά έχουν μετατραπεί σε μουσεία, όπως το αρχοντικό Νεράτζη Αϊβάζη που στεγάζει το Λαογραφικό Μουσείο, το αρχοντικό Εμμανουήλ που στεγάζει το Μουσείο Ενδυματολογίας κ.ά. Ολοκληρώνοντας τον περίπατό σας, κοντά στη βόρεια παραλία θα συναντήσετε τη δεύτερη παλιά γειτονιά της πόλης, το Απόζαρι με την αριστοκρατική ατμόσφαιρα, τις περίτεχνες βυζαντινές εκκλησιές και τα όμορφα αρχοντικά, χαρακτηριστικά δείγματα μακεδονίτικης αρχιτεκτονικής.

Ανακαλύψτε Βυζαντινούς θησαυρούς
Ιδιαίτερο αξιοθέατο της Καστοριάς αποτελούν οι πάμπολλες, πάνω από 60, βυζαντινές και μεταβυζαντινές εκκλησιές που χρονολογούνται από τον 9ο έως τον 19ο αι. Όλες είναι τύπου βασιλικής, εκτός από την Παναγία Κουμπελίδικη, η οποία πήρε το όνομά της από το χαρακτηριστικό της τρούλο (κουμπέ). Από τις πιο εντυπωσιακές, θεμελιωμένη στις όχθες της λίμνης, είναι η Μονή Παναγίας Μαυριώτισσας (1802) που προκαλεί το θαυμασμό με τις τοιχογραφίες του καθολικού, αλλά και τις εξωτερικές, που απεικονίζουν αυτοκράτορες του Βυζαντίου. Ξεχωρίζουν επίσης οι ναοί των Ταξιαρχών και των Αγίων Αναργύρων (από τα αρχαιότερα μνημεία της πόλης) στο Ντολτσό, του Αγίου Στεφάνου, του Αγίου Παντελεήμονα και των Εσοδίων της Θεοτόκου στο Απόζαρι.
Μην παραλείψετε μια επίσκεψη στο Μουσείο Βυζαντινής Τέχνης (πλατεία Δεξαμενής), όπου εκτίθενται αντικείμενα της Βυζαντινής περιόδου: πάνω από 700, άριστα συντηρημένες, φορητές εικόνες από τους ναούς της πόλης, γλυπτά, τοιχογραφίες και αγιογραφίες.

Μην παραλείψετε να:
– Χαρείτε τις ομορφιές της λίμνης και μια πανοραμική εικόνα της πόλης «εν πλω», στο τουριστικό σκάφος που πραγματοποιεί τον περίπλου της χερσονήσου.
– Επισκεφθείτε το πρότυπο ενυδρείο, το μεγαλύτερο γλυκού νερού των Βαλκανίων. Εδώ φιλοξενούνται κοινές, αλλά και επαπειλούμενες ιχθυοποικιλίες (όπως ο οξύρρυγχος) λιμναίων και ποτάμιων νερών.
– Θαυμάστε τη φημισμένη καστοριανή τέχνη της γουναρικής στα πολλά εργαστήρια – εκθετήρια και στο Κέντρο Γούνας Ε.ΔΗ.ΚΑ.

Αξίζει ακόμα να επισκεφθείτε:
-Το Δισπηλιό (7 χλμ. ΝΑ της Καστοριάς). Στη θέση Νησί έχει ανασκαφεί πασσαλόκτιστος προϊστορικός λιμναίος οικισμός που χρονολογείται από το 5.000 π.Χ. Δίπλα έχει διαμορφωθεί ένα εντυπωσιακό πάρκο με φυσική αναπαράσταση μέρους του οικισμού αυτού και πληροφορίες για τη ζωή των κατοίκων της περιοχής πριν από περίπου 7.000 χρόνια.
– Το παραδοσιακό χωριό Νεστόριο (28 χλμ. ΝΔ), όπου κάθε καλοκαίρι στις όχθες του Αλιάκμονα ποταμού διοργανώνεται το διάσημο River Party με τη συμμετοχή γνωστών καλλιτεχνών.
– Το χωριό Νόστιμο (17 χλμ. ΝΔ), γνωστό για το απολιθωμένο δάσος του, ηλικίας 20 εκατομμυρίων χρόνων.
– Τα Κορέστεια χωριά στα βόρεια του νομού. Αν και σήμερα τα περισσότερα από αυτά έχουν ερημώσει, ξεχωρίζουν για τη μοναδική ατμόσφαιρα και την ιδιαίτερη κατασκευή των σπιτιών τους από πλίνθους, τα ονομαζόμενα «σπίτια της λάσπης».
– Το χιονοδρομικό κέντρο Βιτσίου, κοντά στο γραφικό χωριό Πολυκέρασο (22 χλμ. ΒΑ) για σκι και snowboard.
Πως θα φτάσετε
Η Καστοριά απέχει 575 χλμ. από την Αθήνα (μέσω Κοζάνης) και 219 χλμ. από τη Θεσσαλονίκη. Μπορείτε να φτάσετε και αεροπορικώς μέσω Άργους Ορεστικού (10 χλμ. από την Καστοριά).

.